มติชน – จ่อคุกตลอดชีวิต! ฮ่องกงฟัน ‘จิมมี ไหล’ ผิด กม.ความมั่นคง สหรัฐ-อังกฤษชี้ มีแรงจูงใจการเมือง
ศาลสูงฮ่องกงมีคำตัดสินเมื่อวันที่ 15 ธันวาคมว่า จิมมี ไหล มหาเศรษฐีเจ้าพ่อสื่อ นสพ.แอปเปิ้ล เดลี และนักเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตยในฮ่องกง มีความผิดฐานสมคบคิดร่วมมือกับกองกำลังต่างชาติ และสมคบคิดเผยแพร่เนื้อหายุยงปลุกปั่น ภายใต้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติที่จีนบังคับใช้ ซึ่งอาจทำให้เขาถูกจำคุกตลอดชีวิต
คดีดังกล่าวถูกจับตามองอย่างใกล้ชิดจากนานาชาติ โดยมีการคำถามต่อความเป็นอิสระของกระบวนการยุติธรรมของฮ่องกง ท่ามกลางการปราบปรามสิทธิและเสรีภาพในศูนย์กลางการเงินระดับโลกแห่งนี้ที่ดำเนินมาเป็นเวลาหลายปี
ผู้พิพากษาเอสเธอร์ โถ่ว กล่าวในห้องพิจารณาคดีซึ่งมีผู้เข้าฟังหนาแน่นว่า ไม่มีข้อสงสัยใดๆ เลยว่านายไหลได้เก็บกดความขุ่นเคืองและความเกลียดชังต่อจีนมาเป็นเวลานานหลายปีในวัยผู้ใหญ่ของเขา ขณะนั้นไหลสวมเสื้อไหมพรมสีเขียวอ่อนและแจ็กเก็ตสีเทา นั่งกอดอกขณะฟังคำตัดสิน
ผู้พิพากษาอีกสองคนในคดีนี้คือ อเล็กซ์ ลี และซูซานา ดัลมาดา เรเมดิโอส
ไหลเป็นผู้ก่อตั้งหนังสือพิมพ์แอปเปิ้ล เดลี ซึ่งปิดตัวไปแล้ว และเป็นหนึ่งในผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์ผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่โดดเด่นที่สุด เขาเผชิญกับการฟ้องร้องมากมาย รวมถึงคดีภายใต้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติที่มีขอบเขตกว้างขวาง ซึ่งรัฐบาลปักกิ่งประกาศใช้เพื่อตอบโต้การประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตยครั้งใหญ่ในปี 2019
นายไหลซึ่งถูกคุมขังมาแล้ว 5 ปีระหว่างรอคำตัดสิน จะถูกพิพากษาโทษในภายหลัง โดยศาลกำหนดให้มีการไต่สวนก่อนพิพากษาโทษในวันที่ 12 มกราคม เพื่อเปิดโอกาสให้เขายื่นคำร้องขอความเมตตาให้ศาลพิจารณาลดหย่อนโทษชายวัย 78 ปี ผู้ซึ่งมีปัญหาสุขภาพหลายอย่าง รวมถึงโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ได้ให้การปฏิเสธข้อกล่าวหาทั้ง 3 ข้อ ได้แก่ ข้อหาสมคบคิดเผยแพร่เนื้อหายุยงปลุกปั่น 1 กระทง และข้อหาสมคบคิดร่วมมือกับกองกำลังต่างชาติ 2 กระทง
คำตัดสินต่อไหลถือเป็นการปิดฉากปีแห่งการสลายตัวจนแทบจะสิ้นเชิงของฝ่ายประชาธิปไตยในฮ่องกง โดยพรรคประชาธิปไตย ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านที่ใหญ่ที่สุดของฮ่องกง ได้ลงมติยุบพรรคเมื่อวันที่ 14 ธันวาคมที่ผ่านมา ภายใต้แรงกดดันจากปักกิ่ง
ด้านนอกศาล ผู้คนต่อแถวยาวข้ามช่วงตึกตั้งแต่ช่วงกลางคืน บางคนนำอุปกรณ์ตั้งแคมป์มาด้วย เพื่อหวังได้หนึ่งในผู้ที่ได้รับบัตรเข้าฟังการพิจารณาคดีจำนวน 507 ใบ ขณะที่ตำรวจเฝ้ารักษาความปลอดภัยบริเวณรอบศาล
การพิจารณาคดีของไหลเริ่มขึ้นในเดือนธันวาคม 2023 และถือเป็นการบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติของปักกิ่งที่เป็นที่จับตาที่สุดในอดีตอาณานิคมของอังกฤษ ซึ่งกลับคืนสู่การปกครองของจีนในปี 1997 โดยคำตัดสินครั้งนี้ถูกมองว่าอาจกลายเป็นชนวนความตึงเครียดทางการทูตรอบใหม่
หลายประเทศรวมถึงสหรัฐและสหราชอาณาจักร ตลอดจนกลุ่มสิทธิมนุษยชน ระบุว่าการพิจารณาคดีนี้มีแรงจูงใจทางการเมือง และเรียกร้องให้ปล่อยตัวไหลโดยทันที ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐ ระบุว่าได้หยิบยกคดีของไหลขึ้นหารือกับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ในการประชุมเมื่อเดือนตุลาคม และกล่าวว่าเขาจะพยายามอย่างเต็มที่เพื่อช่วยชีวิตไหล
Reporters Without Borders องค์กรพิทักษ์เสรีภาพสื่อ ระบุในแถลงการณ์ก่อนมีคำตัดสินว่า จิมมี ไหล ต้องทนทุกข์กับการถูกจองจำเป็นเวลา 5 ปีภายใต้สภาพที่เลวร้าย เพียงเพราะเขาทำหน้าที่ของตนในฐานะผู้ก่อตั้งสื่ออิสระที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งหนึ่งของฮ่องกง การพิจารณาคดีนี้ไม่อาจเรียกได้ว่าเป็นอย่างอื่นนอกจากการแสดง และไม่เกี่ยวข้องใดๆ กับหลักนิติธรรม
ด้านรัฐบาลจีนและรัฐบาลฮ่องกงยืนยันว่าไหลได้รับการพิจารณาคดีอย่างเป็นธรรม และกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติบังคับใช้อย่างเท่าเทียมกับทุกคน พร้อมระบุว่าไม่มีเสรีภาพใดเป็นสิ่งสมบูรณ์ เมื่อเกี่ยวข้องกับการปกป้องความมั่นคงของชาติ
ครอบครัวของไหลกล่าวว่า สุขภาพของเขาทรุดลงหลังจากถูกขังเดี่ยวมากกว่า 1,800 วัน และเขามีอาการป่วยหลายอย่าง รวมถึงเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ