วันที่ 24 กรกฎาคม 2568 นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม แถลงถึงสถานการณ์ความไม่สงบตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชาหลายจังหวัด โดยยืนยันว่ารัฐบาลและกองทัพได้ร่วมกันดูแลความมั่นคงอย่างต่อเนื่อง และชัดเจนว่าในเหตุการณ์ครั้งนี้ “กัมพูชาเป็นฝ่ายยิงก่อน” แม้จะพยายามบิดเบือนว่าไทยเป็นฝ่ายเริ่ม
แพทองธารกล่าวว่า ในยุคปัจจุบันมีเครื่องมือยืนยันข้อเท็จจริงมากมาย และเชื่อว่าเครดิตของกัมพูชาในสายตานานาชาติจะลดลงเรื่อยๆ เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นในฝั่งไทยชัดเจนมากว่าเป็นฝ่ายถูกยิงก่อน ทั้งนี้ แพทองธารได้หารือกับนายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ซึ่งปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรีในบางช่วง รวมถึงพลเอกณัฐพล นาคพาณิชย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม และผู้แทนกองทัพ เพื่อเตรียมการดูแลประชาชน
นายกรัฐมนตรีกล่าวว่า ที่ผ่านมาได้มีการวางแผนรับมือไว้ล่วงหน้านานแล้ว โดยเฉพาะด้านอาวุธและระบบรองรับประชาชนในพื้นที่ชายแดน ซึ่งในปี 2568 นี้ มีความพร้อมมากกว่าปี 2554 ถึง 2-3 เท่า พร้อมย้ำว่าตั้งแต่แรก รัฐบาลไม่ต้องการให้เกิดความรุนแรง แต่เมื่อเหตุการณ์เกิดขึ้น กองทัพก็เตรียมพร้อมอย่างดีที่สุด
แพทองธาร ย้ำว่า ไม่มีเครื่องมือใดจะสำคัญเท่ากับ “ความสามัคคีของคนในชาติ” และรัฐบาลพยายามอย่างเต็มที่เพื่อหลีกเลี่ยงความสูญเสีย พร้อมยืนยันว่าไทยรักและห่วงใยประชาชน ไม่อยากให้ใครได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต ในขณะที่ไม่อาจทราบได้ว่าฝ่ายกัมพูชาคิดอย่างไรกับประชาชนของตน
สำหรับประชาชนในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ นายภูมิธรรมได้สั่งการให้เจ้าหน้าที่ดูแลอย่างเต็มที่ หากมีความจำเป็นก็จะมีการเคลื่อนย้ายและอพยพ ขอให้ติดตามประกาศเตือนจากทางการอย่างใกล้ชิด พร้อมขอให้คนไทยให้กำลังใจกันและกัน รวมถึงเจ้าหน้าที่ทุกฝ่ายที่กำลังปฏิบัติหน้าที่
เมื่อถูกถามถึงกรอบการเจรจาสันติวิธีว่าควรยกเลิกหรือไม่ในสถานการณ์ปัจจุบัน นายกรัฐมนตรีระบุว่า การทูตในขณะนี้ไม่ใช่การเจรจาแบบเดิมอีกต่อไป โดยที่ผ่านมากองทัพพยายามอย่างเต็มที่ที่จะหลีกเลี่ยงการปะทะ แม้จะถูกตำหนิว่าตอบโต้อย่างล่าช้า เพราะรัฐบาลและกองทัพมองเป้าหมายสำคัญที่สุดคือ “ไม่อยากให้เสียเลือดเนื้อ”
พลเอกณัฐพล นาคพาณิชย์ ได้รายงานเรื่องนี้ต่อที่ประชุม ครม. อย่างต่อเนื่อง และเจ้าหน้าที่ทุกระดับ รวมถึงผู้บัญชาการทหารบก ต่างก็อดทนต่อสิ่งยั่วยุ แม้เคยเข้าไปเจรจาแต่ไม่ได้รับความร่วมมือจากอีกฝ่าย ซึ่งตลอดมาไทยไม่เคยให้ข่าวโจมตีหรือทำลายอีกฝ่าย
นางสาวแพทองธารระบุด้วยน้ำเสียงสั่นเครือในบางช่วง พร้อมน้ำตาคลอว่า รู้สึกภูมิใจและมั่นใจในรัฐบาลและกองทัพที่ยึดหลักการทางการทูต และทำทุกอย่างเป็นระบบตามขั้นตอน เพื่อรักษาสันติภาพให้ได้มากที่สุด พร้อมส่งกำลังใจให้เจ้าหน้าที่และประชาชนทุกคน ขอให้ผ่านเหตุการณ์นี้ไปได้โดยเร็ว และในฐานะคนไทยคนหนึ่ง หากสามารถช่วยอะไรได้ก็พร้อมเต็มที่
เมื่อถูกถามถึงมาตรการตอบโต้เพิ่มเติม นายกรัฐมนตรีระบุว่า ขณะนี้นายภูมิธรรมได้เตรียมการไว้แล้ว และมีการประสานกับกองทัพอย่างต่อเนื่อง หากต้องสั่งการเพิ่มเติมก็สามารถดำเนินการได้ทันที
ส่วนการยิงอาวุธของกัมพูชาเข้าใส่พื้นที่ชุมชนจนประชาชนได้รับบาดเจ็บ นางสาวแพทองธารกล่าวว่า ไทยจะต้องออกมาประณามอย่างแน่นอน เพราะการโจมตีเป้าหมายที่ไม่ใช่ทหารถือเป็นการละเมิดหลักมนุษยธรรม และเชื่อว่าทั่วโลกจะเห็นและพร้อมประณามการกระทำดังกล่าวโดยไม่ต้องรอคำอธิบายเพิ่มเติมจากไทย